II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA

Absolwent posiada interdyscyplinarną wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych i nauk o środowisku wodnym oraz o organizmach roślinnych i zwierzęcych występujących w ekosystemach wodnych i wodno-lądowych. Posiada umiejętności wykorzystywania tej wiedzy w pracy zawodowej i życiu z zachowaniem zasad prawnych i etycznych. Potrafi ocenić stan zdrowotny ryb. Zna technikę i technologię połowów i transportu ryb, sposoby zabezpieczenia złowionych ryb, a także podstawy technologii ich przetwórstwa. Zna zasady chowu i hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych, a także zasady sterowania tymi procesami. Zna podstawy gospodarowania wyżej wymienionymi organizmami w warunkach naturalnych. Posiada wiedzę dotyczącą prawnych i ekonomicznych aspektów gospodarki rybackiej oraz zna podstawowe zasady ochrony środowiska i zasobów naturalnych. Posiada podstawowe umiejętności oceny jakości środowiska wodnego.

Absolwent zna język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umie posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu problematyki rybackiej. Absolwent jest przygotowany do prowadzenia działalności zawodowej związanej z rybactwem oraz podjęcia pracy w: laboratoriach badawczych i kontrolnych instytucji związanych z ochroną środowiska, jednostkach administracji samorządowej oraz szkolnictwie – po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent jest przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.

III RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA

III.1 GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS

III.2 SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA PUNKTÓW ECTS

III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

A.     GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH

1. Kształcenie w zakresie matematyki

Treści kształcenia: Metody zaawansowanej matematyki i statystyki matematycznej w analizie zjawisk przyrodniczych. Ciągi i szeregi liczbowe. Rachunek macierzowy. Równania i układy równań liniowych. Ciągi i szeregi funkcyjne. Podstawowe funkcje zmiennej rzeczywistej. Funkcje wielu zmiennych. Rachunek różniczkowy i całkowy – pochodna, pochodna cząstkowa, pochodna kierunkowa, różniczka zupełna funkcji wielu zmiennych, całki pojedyncze, całki wielokrotne. Podstawowe równania różniczkowe funkcji jednej zmiennej – o zmiennych rozdzielonych oraz liniowych pierwszego i drugiego rzędu. Weryfikacja hipotez statystycznych z zastosowaniem analizy parametrycznej i nieparametrycznej.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania metod matematycznych i statystycznych do opisu zjawisk i procesów w przyrodzie.

2. Kształcenie w zakresie fizyki

Treści kształcenia: Podstawy mechaniki klasycznej. Elementy termodynamiki i hydromechaniki. Grawitacja. Elementy akustyki. Drgania i fale w ośrodkach sprężystych. Elektryczne i magnetyczne właściwości materii. Elektryczność. Fale elektromagnetyczne. Polaryzacja, interferencja i dyfrakcja fal. Elementy optyki. Promieniotwórczość naturalna i sztuczna.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: pomiaru i określania podstawowych wielkości fizycznych; rozumienia zjawisk i procesów fizycznych w przyrodzie.

3. Kształcenie w zakresie biologii, mikrobiologii i genetyki

Treści kształcenia: Poziomy organizacji biologicznej. Procesy chemiczne związane z życiem – oddychanie, fotosynteza. Komórka jako jednostka życia – składniki i struktura. Transport związków przez błony biologiczne. Charakterystyka struktury i funkcji tkanek. Podział komórek – mitoza i mejoza. Rozmnażanie organizmów oraz przemiana pokoleń. Podstawowe mechanizmy dziedziczności. Podstawy systematyki. Charakterystyka biologiczna podstawowych grup taksonomicznych roślin i zwierząt, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków wymierających, zagrożonych, objętych ochroną oraz pełniących funkcje bioindykacyjne. Różnorodność biologiczna flory i fauny Polski. Przegląd systematyczny drobnoustrojów, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska wodnego. Procesy metaboliczne drobnoustrojów – autotrofia, heterotrofia i chemolitotrofia. Zasady izolacji, hodowli i identyfikacji drobnoustrojów. Mikroorganizmy chorobotwórcze  dla roślin, zwierząt i ludzi oraz sposoby ochrony przed patogenami. Znaczenie drobnoustrojów w nowoczesnej mikrobiologii i biotechnologii. Organizacja genomów organizmów prokariotycznych i eukariotycznych. Podstawy genetyki klasycznej, populacyjnej i molekularnej. Ewolucyjne procesy powstawania i wymierania gatunków. Techniki inżynierii genetycznej. Problemy dziedziczności. Genetyczne podstawy selekcji. Organizmy genetycznie modyfikowane. Zastosowania genetyki w hodowli ryb.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia procesów biologicznych warunkujących życie na różnych poziomach jego organizacji; rozumienia roli drobnoustrojów w utrzymywaniu równowagi biologicznej środowiska; posługiwania się technikami pracy terenowej i laboratoryjnej biologów i mikrobiologów; stosowania wiedzy genetycznej w pracach hodowlanych; rozumienia znaczenia organizmów transgenicznych; genetycznej identyfikacji organizmów.

4. Kształcenie w zakresie chemii, biochemii i hydrochemii

Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia i prawa chemii. Układ okresowy pierwiastków. Wiązania chemiczne. Podstawowe rodzaje reakcji chemicznych. Podstawy obliczeń chemicznych. Metody analizy i identyfikacji związków organicznych. Molekularne aspekty powstania życia, procesów ewolucyjnych i funkcjonowania organizmów. Składniki chemiczne organizmów. Struktura i funkcje węglowodanów, lipidów, białek i kwasów nukleinowych. Budowa i funkcje błon biologicznych. Enzymy i koenzymy. Hormony. Regulacja podstawowych szlaków metabolicznych. Fotosynteza i inne procesy anaboliczne. Charakterystyka fizykochemicznych właściwości wody. Gazy i pierwiastki biogenne w wodzie. Związki organiczne w wodzie – pochodzenie, przemiany. Zawiesiny i osady denne. Detergenty i pestycydy w wodach powierzchniowych. Bilans tlenowy odbiornika i procesy samooczyszczania.

 Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: opisu właściwości pierwiastków i związków chemicznych oraz stanów materii; opisu podstawowych typów reakcji chemicznych; wykonywania obliczeń chemicznych; identyfikacji prostych związków chemicznych; posługiwania się podstawowymi technikami biochemii; opisu znaczenia makrocząsteczek w przyrodzie; opisu fizykochemicznych właściwości wody i substancji w niej zawartych; klasyfikowania wód.

B.     GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH

1. Kształcenie w zakresie taksonomii ryb

Treści kształcenia: Filogeneza ryb. Podstawy taksonomii. Procedury stosowane w taksonomii. Morfologiczne, anatomiczne, molekularne i biochemiczne metody identyfikacji taksonów. Podstawy taksonomii ryb bezszczękowych i szczękowych. Charakterystyka grup systematycznych ze szczególnym uwzględnieniem gatunków obecnych w wodach Polski.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozpoznawania gatunków ryb na podstawie cech morfologicznych, anatomicznych, biochemicznych i molekularnych; rozpoznawania cech biometrycznych, merystycznych oraz cytotaksonomicznych.

2. Kształcenie w zakresie anatomii i embriologii ryb

Treści kształcenia: Topografia i sekcja ryb. Budowa tkanki nabłonkowej, łącznej, mięśniowej, nerwowej. Rozwój i budowa układów: pokarmowego, oddechowego, wydalniczego, płciowego, limfatycznego, krwionośnego, ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Budowa narządów zmysłowych i gruczołów dokrewnych. Preembriogeneza i embriogeneza. Powstawanie i budowa szkieletu.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania wiedzy anatomicznej i embriologicznej w ichtiologii oraz w praktyce rybackiej, szczególnie w kontekście rozrodu i wylęgarnictwa, chowu i hodowli oraz przetwórstwa i połowów ryb.

3. Kształcenie w zakresie biologii i fizjologii ryb

Treści kształcenia: Rozmieszczenie populacji ryb – czynniki ograniczające. Różnorodność biologiczna gatunków ryb. Grupy ekologiczne ryb, sukcesja gatunków. Biologia, odżywianie się ryb, intensywność żerowania. Zapotrzebowanie na pokarm. Wiek i tempo wzrostu ryb. Modele matematyczne tempa wzrostu ryb i dynamiki populacji. Migracje ryb, wędrówki rozrodcze. Płodność, metody badania płodności ryb. Szacowanie liczebności ryb. Ochrona ryb. Ocena zagrożeń różnorodności biologicznej. Elementy strategii ochrony przyrody Polski i Unii Europejskiej w odniesieniu do ryb. Wpływ środowiska na organizm ryb. Regulacja neuralna i hormonalna, układ nerwowy i funkcjonowanie gruczołów dokrewnych ryb. Pobudzanie, hamowanie i przekazywanie informacji. Transmisja i porządkowanie informacji czuciowych. Fizjologia odżywiania ryb. Gospodarka energetyczna organizmu. Trawienie, wydalanie, regulacja osmotyczna, oddychanie, hemodynamika krwi oraz odporność ryb. Lokomocja ryb.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia interakcji między różnymi gatunkami ryb i innymi organizmami wodnymi; prognozowania dynamiki populacji poszczególnych gatunków ryb; oceny wpływu środowiska na organizm ryb; wykorzystania podstaw fizjologii ryb w praktyce zawodowej.

4. Kształcenie w zakresie rozrodu ryb i wylęgarnictwa

Treści kształcenia: Rozwój i funkcjonowanie układu płciowego ryb na tle warunków środowiskowych. Endokrynologia rozrodu ryb. Biotechnika rozrodu wybranych gatunków ryb. Jakość i przechowywanie gamet. Wpływ stresu na efekty rozrodu. Manipulacje płcią ryb. Pozyskiwanie i inkubacja ikry ryb. Transport ikry i wylęgu. Larwikultura i wymagania środowiskowe larw ryb. Wyposażenie wylęgarni różnych typów. Produkcja materiału zarybieniowego podstawowych gatunków ryb.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania metod oceny jakości gamet i ich przechowywania; przeprowadzenia rozrodu cennych gospodarczo i biologicznie gatunków ryb; stosowania technik produkcji materiału zarybieniowego.

5. Kształcenie w zakresie zasad żywienia ryb i gospodarki paszowej

Treści kształcenia: Podstawy żywienia ryb – trawienie i absorpcja białek, lipidów i węglowodanów. Zapotrzebowanie na energię, białko, aminokwasy egzogenne, tłuszcze, witaminy i związki mineralne u różnych gatunków ryb hodowlanych. Objawy niedoborów pokarmowych. Główne komponenty pasz  dla ryb. Czynniki antyżywieniowe w paszach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz będące produktami metabolizmu mikroorganizmów. Mieszanki pokarmowe dla larw, narybku, ryb towarowych i tarlaków.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: zaspokajania zapotrzebowania pokarmowego ryb hodowlanych; oceny przydatności komponentów żywieniowych; układania receptur pasz dla ryb.

6. Kształcenie w zakresie metod chowu i hodowli ryb

Treści kształcenia: Podstawy chowu stawowego ryb. Ekstensywne i intensywne metody produkcji ryb. Środowisko stawowe, kategorie stawów, urządzenia hydrotechniczne. Podstawy projektowania i budowy stawów różnych typów. Cykle produkcyjne. Gatunki podstawowe i dodatkowe. Linie hodowlane. Zasady planowania i normowania obsad ryb. Metody doskonalenia technologii produkcji ryb. Monokultury i polikultury ryb. Zasady selekcji, zabiegi hodowlane i genetyczne. Sposoby i sprzęt do odłowów, transportu, zimowania i magazynowania ryb. Marketing oraz zbyt ryb. Zapisy hodowlane. Roczny harmonogram prac stawowych. Łowiska specjalne, stawy ozdobne. Wpływ chowu i hodowli ryb na środowisko naturalne.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia zasad chowu i selekcji podstawowych gatunków hodowlanych ryb; zarządzania gospodarstwem karpiowym i pstrągowym; oceny wpływu chowu i hodowli ryb na środowisko.

7. Kształcenie w zakresie chorób ryb i toksykologii

Treści kształcenia: Podstawowe jednostki chorobowe ryb. Choroby ryb w systemach hodowlanych i w środowisku naturalnym. Rozprzestrzenianie się chorób ryb. Etiologia, patogeneza. Zmiany chorobowe i objawy chorób ryb, ikry i wylęgu wywołane przez wirusy, bakterie, glony i grzyby pasożytnicze. Badania ichtiopatologiczne – przepisy zoosanitarne w Polsce i UE. Choroby zwalczane z urzędu. Zasady stosowania zabiegów leczniczych i profilaktyki u ryb hodowlanych. Podstawy immunologii. Toksyczność różnych grup związków nieorganicznych i or­ga­nicz­nych. Złożone działanie trucizn. Zatrucia i intoksykacja ryb. Adaptacja ryb do substancji trujących. Ksenobiotyki. Analityka substancji toksycznych w środowisku wodnym i paszach.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia uwarunkowań środowiskowych wpływających na stan sanitarny ryb; postępowania profilaktycznego oraz działań w przypadku choroby ryb; oceny źródeł intoksykacji oraz racjonalnego i bezpiecznego stosowania substancji ekotoksycznych.

8. Kształcenie w zakresie rybactwa na wodach otwartych

Treści kształcenia: Rybackie gospodarowanie na wodach otwartych. Typologia rybacka jezior i rzek. Zbiorniki zaporowe. Gospodarowanie ichtiofauną. Podstawy teorii dynamiki populacji ryb eksploatowanych. Wpływ zabudowy hydrotechnicznej na środowisko, ichtiofaunę i gospodarkę rybacką. Zarybianie różnych rodzajów wód naturalnych. Ochrona ekosystemów wodnych a gospodarka rybacka. Plany zagospodarowania wód otwartych. Prawna ochrona zasobów rybackich. Pozarybackie aspekty wykorzystania wód otwartych.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania typologii rybackiej zbiorników wodnych i wód płynących; gospodarowania zbiornikami wodnymi i wodami płynącymi; sporządzania operatu rybackiego; zrównoważonego korzystania z zasobów środowiska; rozumienia zasad czynnej i biernej ochrony gatunków ryb.

9. Kształcenie w zakresie prawnych i ekonomicznych aspektów rybactwa

Treści kształcenia: Prawo wodne i rybackie, regulacje UE. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. Makro- i mikroekonomia. Wody i zasoby rybackie jako dobra ekonomiczne. Typy przedsiębiorstw rybackich. Elementy organizacji, zarządzania oraz planowania w przedsiębiorstwach rybackich. Zasady rozwoju zrównoważonego i odpowiedzialnego rybołówstwa i rybactwa. Finansowanie przedsięwzięć rybackich – efektywność ekonomiczna. Elementy rachunkowości i bankowości. Analizy i opracowania ekonomiczno-finansowe.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania zasad ekonomiki w prowadzeniu przedsiębiorstw rybackich; wykorzystywania instrumentów prawno-ekonomicznych w działalności gospodarczej.

10. Kształcenie w zakresie ekologii i ochrony wód

Treści kształcenia: Ekologia jako nauka podstawowa i stosowana. Obieg materii i przepływ energii przez ekosystemy. Zasady funkcjonowania ekosystemów. Produktywność i klasyfikacja ekosystemów. Biomy Ziemi. Populacje. Zasoby naturalne a eko­logia. Zanieczyszczenia a ochrona środowiska. Ekologiczne podstawy użytko­wa­nia zasobów odnawialnych. Adaptacje i ewolucje. Pasożytnictwo i koewolucja. Monitoring ekologiczny. Różnorodność biologiczna. Bilans wodny Polski. Charakterystyka środowisk i strategia ochrony wód śródlądowych i strefy brzegowej Bałtyku – zasadnicze cele ochrony tych ekosystemów. Eutrofizacja wód i ichtioeutrofizacja. Metody oczyszczania ścieków metodami mechanicznymi i biologicznymi.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia procesów ekologicznych i ewolucyjnych warunkujących różnorodność biologiczną; identyfikowania zagrożeń ekologicznych; wykorzystywania adaptacji, konkurencji, drapieżnictwa, koewolucji i strategii życiowych ryb w produktywności ekosystemów; posługiwania się instrumentami ochrony wód.

IV. PRAKTYKI

Praktyki powinny trwać nie krócej niż 4 tygodnie.

Zasady i formę odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie.

V. INNE WYMAGANIA

1.      Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu wychowania fizycznego – w wymiarze 60 godzin, którym można przypisać do 2 punktów ECTS; języków obcych – w wymiarze 120 godzin, którym należy przypisać 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej – w wymiarze 30 godzin, którym należy przypisać 2 punkty ECTS. Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji – powinny stanowić co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych (ECDL – European Computer Driving Licence).

2.      Programy nauczania powinny zawierać treści humanistyczne, z zakresu ekonomii lub inne poszerzające wiedzę humanistyczno-społeczną w wymiarze nie mniejszym niż 60 godzin, którym przypisać należy nie mniej niż 3 punkty ECTS.

3.      Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.

4.      Powinny być realizowane wszystkie treści podstawowe oraz wszystkie treści kierunkowe – ostatnie w wymiarze 60 godzin każdy z zakresów kształcenia.

5.      Przynajmniej 50% zajęć powinny stanowić ćwiczenia audytoryjne, laboratoryjne, projektowe lub terenowe.

6.      Za techniczne lub rolnicze uznaje się treści z zakresu: taksonomii ryb, anatomii i embriologii ryb, biologii i fizjologii ryb, rozrodu ryb i wylęgarnictwa, zasad żywienia ryb i gospodarki paszowej, metod chowu i hodowli ryb, chorób ryb i toksykologii, rybactwa na wodach otwartych oraz prawnych i ekonomicznych aspektów rybactwa.

7.      Student otrzymuje 15 punktów ECTS za przygotowanie pracy dyplomowej (projektu inżynierskiego) i przygotowanie do egzaminu dyplomowego.

ZALECENIA

1.      Wskazana jest znajomość języka angielskiego.

lista kierunków:

Rybactwo - studia licencjackie

Rybactwo - studia inżynierskie