II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA

Absolwent powinien uzyskać podstawową wiedzę o: przyczynach i przejawach problemów i kwestii społecznych; sposobach zapobiegania, rozwiązywania i łagodzenia problemów i kwestii społecznych; instrumentach prawnych i finansowych polityki społecznej oraz zadaniach i funkcjonowaniu instytucji sfery społecznej. Absolwent powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umieć posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu nauk społecznych.

Absolwent powinien posiadać umiejętności: zbierania i analizy informacji o problemach i kwestiach społecznych oraz o głównych grupach zagrożonych marginalizacją społeczną; udzielania pomocy i wsparcia osobom, rodzinom i grupom wymagającym interwencji; sporządzania projektów socjalnych; ewaluacji interwencji różnych podmiotów oraz korzystania z programów komputerowych i literatury obcojęzycznej. Absolwent powinien być przygotowany do realizacji zadań operacyjnych z zakresu polityki społecznej w instytucjach państwowych, strukturach samorządowych i organizacjach pozarządowych. Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.

III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA

III.1    GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS

III.2    SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS   

III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI I EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH

1. Kształcenie w zakresie logiki

Treści kształcenia: Logiczna teoria języka. Słowne formułowanie myśli. Elementy klasycznego rachunku zdań. Formalna charakterystyka słów kwantyfikujących. Elementy teorii relacji. Relacje równoważnościowe. Teoria definicji. Rodzaje i cele definicji. Uzasadnianie twierdzeń. Logiczna analiza języka nauki. Metodologiczne typy nauk.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia zasad logiki formalnej; formułowania myśli.

2. Kształcenie w zakresie zarządzania

Treści kształcenia: Funkcje i podstawowe problemy zarządzania. Struktura organizacyjna, planowanie i projektowanie w organizacji. Podejmowanie decyzji i kierowanie w organizacji. Polityka personalna. Planowanie karier. Motywowanie do pracy. Przywództwo w organizacji. Kultura organizacyjna. Kontrola w organizacji. Etyka działania w organizacji. Szkoły i kierunki zarządzania.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: stosowania wiedzy w praktyce decyzyjnej; organizacji pracy w instytucji; planowania rozwoju instytucji i karier indywidualnych.

3. Kształcenie w zakresie ekonomii

Treści kształcenia: Ekonomia – nauka o procesach gospodarowania. Szkoły i kierunki rozwoju ekonomii. Mikroekonomia. Makroekonomia. Teoria równowagi ogólnej. Rola rynku i konkurencji. Pieniądz i kredyt. Równowaga i inflacja. Kursy walutowe. Czynniki wzrostu gospodarczego. Budżet państwa a system podatkowy. Polityka finansowa. Rachunek kosztów i korzyści w działalności przedsiębiorstwa. Państwo a rynek. Własność prywatna a dobra publiczne. Regulacje działalności gospodarczej. Regulacja i deregulacja rynku.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wykorzystywania wiedzy ekonomicznej w praktyce zawodowej i działalności gospodarczej; dostrzegania uwarunkowań ekonomicznych w dokonywaniu wyboru celów i sposobów ich osiągania.

4. Kształcenie w zakresie socjologii

Treści kształcenia: Socjologia jako dyscyplina nauk społecznych. Metodologie socjologii. Główne nurty poznawcze i podstawowe problemy badawcze socjologii klasycznej i współczesnej. Struktury społeczne. Ruchy społeczne. Grupy społeczne. Kultura w ujęciu socjologicznym. Podziały i zróżnicowania społeczne. Ruchliwość społeczna. Zmiany społeczne. Procesy społeczne. Kapitał społeczny. Socjologie szczegółowe – organizacji, polityki, gospodarki, rodziny, problemów społecznych, środowiska społecznego.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: badania oraz analizy struktur i procesów społecznych.

5. Kształcenie w zakresie prawa

Treści kształcenia: Istota i charakterystyka prawa. Prawo w społeczeństwie. Prawo a prawa człowieka. Praworządność. Norma prawna i stosunek prawny. Źródła prawa i wykładnia prawa. Stanowienie prawa – proces legislacyjny, warunki obowiązywania prawa. System prawa i egzekwowanie prawa. Elementy prawa cywilnego, karnego i administracyjnego.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: posługiwania się przepisami prawa; interpretacji i stosowania prawa w pracy zawodowej.

6. Kształcenie w zakresie instytucji europejskich

Treści kształcenia: Historia integracji europejskiej. Cele i zasady integracji europejskiej. Wspólna Europa. Prawo europejskie. Instytucje europejskie – Rada Europy, Unia Europejska, jednostki terytorialne Unii Europejskiej. Polityka regionalna Unii Europejskiej. Obywatelstwo Unii Europejskiej – prawa i swobody. Perspektywy rozwoju europejskich struktur integracyjnych.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wiązania elementów prawa i polityki Unii Europejskiej z przebiegiem procesów w sferze społecznej i gospodarczej Polski.

7. Kształcenie w zakresie psychologii społecznej

Treści kształcenia: Przedmiot i metody badań psychologii społecznej. Cechy i funkcje poznania społecznego. Zdolności spostrzegania interdyscyplinarnego. Komunikowanie interpersonalne. Reguły wpływu społecznego. Teoria dysonansu poznawczego. Postawy, stereotypy i uprzedzenia – zachowania agresywne i prospołeczne. Psychologia dużych zbiorowości. Psychologia małych grup społecznych. Konformizm. Stosowana psychologia społeczna. Psychologiczne przesłanki zachowań politycznych. Psychologiczne konsekwencje bezrobocia.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: odnajdywania związków między cechami osobistymi a postawami i zachowaniami; stosowania odpowiednich metod i technik działania.

8. Kształcenie w zakresie administracji publicznej

Treści kształcenia: Administracja publiczna a państwo. Polityka, biurokracja, samorząd. Administrowanie a zarządzanie i organizowanie. Podmioty, organy, instytucje. Modele administrowania. Współczesny ustrój administracji publicznej w układzie poziomym i pionowym. Administracja centralna i terytorialna. Procesy i procedury decyzyjne. Prawo, etyka i kadry w administracji publicznej. Administracja publiczna a sektory – publiczny, obywatelski i prywatny. Nowe nurty myślenia o administracji. Reforma administracji publicznej.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wykorzystywania struktur administracji publicznej w działalności zawodowej.

9. Kształcenie w zakresie wprowadzenia do polityki społecznej

Treści kształcenia: Polityka społeczna jako dyscyplina nauk społecznych. Metody badawcze polityki społecznej. Kategorie polityki społecznej – postęp, potrzeby, ryzyka losowe, jakość życia, kwestia społeczna. Świadczenia socjalne w polityce społecznej. Polityka społeczna a polityka gospodarcza. Geneza i rozwój polityki społecznej. Wartości, cele i zasady polityki społecznej. Instrumenty i skale polityki społecznej. Sektory, instytucje i podmioty polityki społecznej. Dziedziny polityki społecznej – ubezpieczenie społeczne, pomoc społeczna, rynek pracy, polityka rodzinna.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: sięganie do źródeł wiedzy o polityce społecznej; wykorzystywania wiedzy z zakresu polityki społecznej w działalności zawodowej.

10. Kształcenie w zakresie metod i technik badań społecznych

Treści kształcenia: Metodologiczne problemy badań społecznych. Przedmiot i cel badań społecznych. Definicje, twierdzenia, hipotezy. Problem badawczy a problem społeczny. Etapy procesu badawczego. Wskaźniki zjawisk społecznych. Typy badań społecznych. Badania przekrojowe i dynamiczne. Badania całościowe i reprezentacyjne. Wielkość i metody doboru próby reprezentacyjnej. Metody badań. Typologia metod badawczych. Obserwacja. Wywiad. Badania ankietowe. Badania oparte na dokumentach. Techniki socjometryczne. Opracowanie materiałów badawczych. Wyjaśnianie zjawisk społecznych. Typy wyjaśnień faktów społecznych.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: organizowania badań społecznych; opracowywania oraz interpretowania wyników badań społecznych.

B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH

1. Kształcenie w zakresie finansów publicznych

Treści kształcenia: Pojęcie, cele i funkcje finansów publicznych. Instrumenty realizacji polityki finansowej (fiskalnej). Dobra publiczne. Rola finansów publicznych w gospodarce rynkowej. Struktura finansów publicznych, bilans finansowy państwa. Tendencje wzrostu i kryteria klasyfikacji wydatków publicznych. Wydatki publiczne a polityka społeczna i gospodarcza. Pojęcie i rodzaje danin publicznych. Rola podatków w polityce społecznej i gospodarczej. Równowaga finansów publicznych. Zadłużenie państwa i związków samorządu terytorialnego. Roczne i wieloletnie planowanie budżetowe. Skarb Państwa. Lokalne finanse publiczne.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: posługiwania się instrumentami finansowymi w realizacji zadań zawodowych.

2. Kształcenie w zakresie demografii

Treści kształcenia: Teorie demograficzne w ujęciu historycznym. Optimum demograficzne. Problemy ludnościowe w ujęciu globalnym. Źródła informacji demograficznej. Metody analizy demograficznej. Rozwój ludności świata, Europy i Polski. Polityka społeczna wobec procesów ludnościowych. Kształtowanie procesów demograficznych. Przemiany demograficzne i strukturalne ludności Polski. Procesy migracyjne. Prognozy rozwoju ludności Polski.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: analizy danych demograficznych oraz wzajemnych związków między procesami i zjawiskami demograficznymi; wykorzystywania wiedzy o ludności w określaniu celów i zadań polityki społecznej.

3. Kształcenie w zakresie polityki społecznej w Unii Europejskiej

Treści kształcenia: Zasada subsydiarności jako zasada ustrojowa Unii Europejskiej. Polityka społeczna w traktatach. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. Wspólnotowa Karta Podstawowych Praw Socjalnych Pracowników – jej implementacja. Metoda Otwartej Koordynacji – zastosowania. Europejska Strategia Zatrudnienia. Europejski Proces Integracji Społecznej. Polityka równouprawnienia płci. Podstawy programowe Unii Europejskiej. Perspektywy polityki społecznej Unii Europejskiej. Europejski model socjalny.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: posługiwania się ustaleniami Unii Europejskiej w realizacji zadań polityki społecznej.

4. Kształcenie w zakresie zabezpieczenia społecznego

Treści kształcenia: Zabezpieczenie społeczne, bezpieczeństwo socjalne, bezpieczeństwo społeczne, ryzyko socjalne. Strategie budowy systemów zabezpieczenia społecznego – rola państwa i innych podmiotów. Geneza i rozwój zabezpieczenia społecznego. System zabezpieczenia społecznego na przełomie wieków. Przejawy zabezpieczenia społecznego – ubezpieczenia społeczne, zaopatrzenie, pomoc społeczna. Modele zabezpieczenia społecznego. Perspektywy rozwoju systemów zabezpieczenia społecznego w Polsce i na świecie.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wiązania wiedzy o systemach zabezpieczenia społecznego z potrzebami socjalnymi różnych grup społecznych; posługiwania się przepisami z zakresu zabezpieczenia społecznego w działalności zawodowej.

5. Kształcenie w zakresie prawa pracy

Treści kształcenia: Prawo pracy w warunkach gospodarki rynkowej. Indywidualne prawo pracy – charakter prawny i strony stosunku pracy, nawiązanie i przekształcenie stosunku pracy, ustanie stosunku pracy, treść i przedmiot stosunku pracy. Zbiorowe prawo pracy. Procesowe prawo pracy. Nietypowe formy zatrudnienia.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: posługiwania się przepisami prawa pracy w działalności zawodowej.

6. Kształcenie w zakresie służb społecznych i pracy socjalnej

Treści kształcenia: Służby społeczne jako instytucje polityki społecznej – funkcje, zadania, zasady. Kadry służb społecznych. Instrumenty prawne i administracyjne służb społecznych. Praca socjalna – istota, tradycje, modele, aksjologia. Metody pracy socjalnej – indywidualnego przypadku, grupowa, środowiskowa. Diagnoza społeczna. Projekt socjalny.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: kształtowania struktur i wypełniania zadań służb społecznych.

7. Kształcenie w zakresie polityki rynku pracy

Treści kształcenia: Pojęcie rynku pracy. Podaż pracy i jej determinanty – popyt, czynniki kształtujące popyt na pracę. Polityka rynku pracy wobec bezrobocia. Struktura organizacyjna służb zatrudnienia. Instrumenty polityki rynku pracy. Migracje zarobkowe.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: obserwacji i analizy zachowań uczestników rynku pracy; wykorzystywania instytucji i instrumentów rynku pracy w aktywizacji zawodowej.

8. Kształcenie w zakresie polityki społecznej wobec rodziny

Treści kształcenia: Modele polityki rodzinnej w Europie. Uwarunkowania polityki społecznej wobec rodziny. Przemiany rodziny i jej funkcji w okresie transformacji. Problemy współczesnej rodziny. Polityka rodzinna w Polsce. Podmioty, zasady i instrumenty polityki rodzinnej.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: wykorzystywania wiedzy o rodzinie dla realizacji zadań na rzecz rodziny.

IV. PRAKTYKI

Praktyki powinny trwać nie krócej niż 3 tygodnie.

Zasady i formę odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie.

V. INNE WYMAGANIA

1.   Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu wychowania fizycznego – w wymiarze 60 godzin, którym można przypisać do 2 punktów ECTS; języków obcych – w wymiarze 120 godzin, którym należy przypisać 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej – w wymiarze 30 godzin, którym należy przypisać 2 punkty ECTS. Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji – powinny stanowić co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych (ECDL – European Computer Driving Licence).

2.   Programy nauczania powinny obejmować treści poszerzające wiedzę ogólna w wymiarze nie mniejszym niż 60 godzin, którym przypisać należy nie mniej niż 3 punkty ECTS.

3.   Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.

4.   Przynajmniej 40% zajęć powinno być prowadzone w formie seminariów, konwersatoriów lub ćwiczeń.

5.   Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeśli przewiduje ją program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS.