I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia drugiego stopnia trwają nie krócej niż 4 semestry. Liczba godzin zajęć nie powinna być mniejsza niż 2000. Liczba punktów ECTS nie powinna być mniejsza niż 120.
II. SYLWETKA ABSOLWENTA
Absolwenci powinni – w oparciu o dobre przygotowanie teoretyczne i dostosowane do profilu kształcenia zajęcia praktyczne – uzyskać zaawansowaną wiedzę i umiejętności w zakresie żywienia człowieka zdrowego i chorego oraz profilaktyki chorób żywieniowo-zależnych. Po ukończeniu studiów są specjalistami w zakresie: planowania i wdrażania opartego o podstawy naukowe żywienia indywidualnego, zbiorowego i leczniczego dla zróżnicowanych pod względem wieku, zawodu oraz warunków życia grup ludności; profilaktyki i leczenia dietetycznego chorób żywieniowo-zależnych; przygotowywania potraw wchodzących w skład poszczególnych diet; rozpoznawania, zapobiegania i leczenia niedożywienia, w tym niedożywienia szpitalnego; oceny stanu odżywienia, sposobu żywienia i zapotrzebowania na makro- i mikroskładniki odżywcze pacjentów; stosowania żywienia klinicznego z wykorzystaniem diet naturalnych oraz produktów leczniczych specjalnego żywieniowego przeznaczenia w leczeniu chorób przebiegających z niedożywieniem lub powstających na tle wadliwego żywienia i chorób; prowadzenia oświaty zdrowotnej w zakresie zasad prawidłowego żywienia (edukacja żywieniowa) oraz prowadzenia dokumentacji dotyczącej żywienia pacjentów.
Absolwenci powinni być przygotowani do prowadzenia badań w dziedzinie żywności i żywienia oraz do kontroli jakości żywności, warunków jej przechowywania i produkcji potraw. Powinni znać podstawy marketingu, prawa żywnościowego oraz prawa i ekonomiki w ochronie zdrowia. Absolwenci są przygotowani do pracy w: publicznych i niepublicznych placówkach ochrony zdrowia; domach opieki społecznej i zakładach żywienia zbiorowego; szkolnictwie – po ukończeniu specjalności nauczycielskiej (zgodnie z odpowiednim rozporządzeniem ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego w sprawie standardów kształcenia nauczycieli); instytucjach naukowo-badawczych i ośrodkach badawczo-rozwojowych oraz jednostkach zajmujących się poradnictwem i upowszechnianiem wiedzy z zakresu żywienia człowieka.
W trakcie studiów powinni opanować umiejętność pracy z ludźmi chorymi, kierowania zespołami terapeutycznymi oraz zarządzania placówkami prowadzącymi poradnictwo dietetyczne. Powinni mieć wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego oraz być przygotowani do kontynuacji edukacji na studiach trzeciego stopnia (doktoranckich).
III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA
III.1 GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny | ECTS | |
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH | 360 | 16 |
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH | 510 | 24 |
Razem | 870 | 40 |
III.2 SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny | ECTS | |
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH Treści kształcenia w zakresie: | 360 | 16 |
1. Patofizjologii klinicznej | 60 | |
2. Demografii i epidemiologii żywieniowej | 45 | |
3. Psychologii klinicznej | 45 | |
4. Immunologii | 30 | |
5. Zdrowia publicznego | 30 | |
6. Zarządzania i marketingu | 30 | |
7. Ustawodawstwa żywnościowo-żywieniowego i polityki wyżywienia | 30 | |
8. Diagnostyki laboratoryjnej | 30 |
|
9. Metodologii badań | 60 |
|
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH Treści kształcenia w zakresie: | 510 | 24 |
1. Żywienia kilnicznego | 90 |
|
2. Żywienia kobiet ciężarnych, karmiących i niemowląt | 60 |
|
3. Dietoprofilaktyki i leczenia dietetycznego chorób niezakaźnych i żywieniowo-zależnych | 60 |
|
4. Fizjologii żywienia człowieka | 45 |
|
5. Zasad i organizacji żywienia zbiorowego i żywienia w szpitalach | 45 |
|
6. Edukacji i poradnictwa żywieniowego | 45 |
|
7. Jakości i bezpieczeństwa żywności | 45 |
|
8. Produkcji potraw i towaroznawstwa | 90 |
|
9. Przechowalnictwa żywności | 30 |
|
III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI KSZTAŁCENIA
1. Kształcenie w zakresie patofizjologii klinicznej
Treści kształcenia: Przedmiot badań patofizjologii. Zmiany czynnościowe prowadzące do wystąpienia choroby i towarzyszące chorobie. Czynniki chorobotwórcze. Zmiany komórkowe, tkankowe i narządowe wywołane przez czynniki chorobotwórcze.
2. Kształcenie w zakresie demografii i epidemiologii żywieniowej
Treści kształcenia: Metody analizy demograficznej. Współczesne podejście do zdrowia i choroby. Statystyka epidemiologiczna: chorobowość, zapadalność, umieralność, współczynniki standaryzowane. Epidemiologia żywieniowa. Standardowe badania stanu zdrowia i sposobu żywienia. Czynniki ryzyka chorób żywieniowo-zależnych.
3. Kształcenie w zakresie psychologii klinicznej
Treści kształcenia: Psychologia jako nauka o człowieku. Determinanty zachowania człowieka. Zaburzenia osobowości. Psychologiczne problemy człowieka chorego. Reakcja na chorobę. Zdrowie psychiczne. Psychologiczne uwarunkowania zaburzeń w odżywianiu. Pomoc psychologiczna jako element leczenia człowieka chorego. Psychologia społeczna.
4. Kształcenie w zakresie immunologii
Treści kształcenia: Mechanizmy odporności. Odporność wrodzona i nabyta. Układ chłonny błony śluzowej. Odporność humoralna i komórkowa. Podstawowe testy immunologiczne. Niedożywienie a odporność.
5. Kształcenie w zakresie zdrowia publicznego
Treści kształcenia: Założenia i zadania zdrowia publicznego w ramach systemowej koncepcji ochrony zdrowia. Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia publicznego. Założenia modelu ochrony zdrowia w Polsce. Programy promocji zdrowia i ich realizacja w Polsce i krajach zachodnich. Miejsce i zadania dietetyka w kształtowaniu pożądanych nawyków żywieniowych w rodzinie i społeczeństwie. Struktura i zakres świadczeń zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej. Zasady funkcjonowania różnych systemów ochrony zdrowia oraz form ich finansowania. Instytucja lekarza rodzinnego. Negatywne czynniki wpływające na stan zdrowia społeczeństwa. Rola żywienia w profilaktyce chorób cywilizacyjnych
6. Kształcenie w zakresie zarządzania i marketingu
Treści kształcenia: Teoria i praktyka zarządzania. Kierowanie zespołami. Zarządzanie i podstawy marketingu. Zasady i funkcje marketingu. Marketingowa koncepcja produktu. Znak towarowy, opakowanie, marka. Ochrona znaku towarowego. Reklama. Badania marketingowe.
7. Kształcenie w zakresie ustawodawstwa żywnościowo-żywieniowego i polityki wyżywienia
Treści kształcenia: Polskie i europejskie prawo żywnościowe. Codex Alimentarius. Prawo żywnościowe jako gwarant bezpieczeństwa żywności i ochrony zdrowia konsumenta. Nadzór i kontrola urzędowa żywności. System Dobrej Praktyki Produkcyjnej oraz System Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli – ich znaczenie w podnoszeniu jakości produkcji żywności. Organizacja i kontrola jakości produkcji w przemyśle spożywczym. Uregulowania prawne dotyczące pracy dietetyka oraz zatrudniania dietetyków w Polsce
i Europie. Odpowiedzialność zawodowa. Ochrona tytułu zawodowego.
8. Kształcenie w zakresie diagnostyki laboratoryjnej
Treści kształcenia: Podstawowe badania laboratoryjne przydatne w ocenie stanu zdrowia pacjenta i planowaniu postępowania dietetycznego mające znaczenie w diagnostyce chorób żywieniowo-zależnych. Interpretacja badań biochemicznych.
9. Kształcenie w zakresie metodologii badań
Treści kształcenia: Planowanie badania naukowego. Piśmiennictwo. Korzystanie z bibliotek, baz danych i sieci Internet. Zdefiniowanie celów badania. Materiał. Randomizacja. Metoda podwójnie ślepej próby. Statystyka. Konstrukcja pracy naukowej. Zasady Dobrej Praktyki Klinicznej (Good Clinical Practice – GCP). Rola i zadania Komisji Etycznej w realizacji badań naukowych wykonywanych na ludziach i zwierzętach. Medycyna oparta na faktach. Samokształcenie.
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
1. Kształcenie w zakresie żywienia klinicznego
Treści kształcenia: Mechanizmy regulujące spożywanie pokarmu. Zasady prawidłowego żywienia osób dorosłych. Modele zaleceń żywieniowych. Wskaźnik jakości żywieniowej. Produkty zamienne. Index glikemiczny. Planowanie i metody oceny jadłospisów. Alternatywne sposoby odżywiania. Żywienie dzieci, młodzieży i osób w wieku podeszłym. Odrębności żywienia w warunkach wzmożonego wysiłku fizycznego. Bilans energetyczny. Żywienie w chorobach układu pokarmowego, chorobach metabolicznych i innych chorobach prowadzących do zaburzeń w stanie odżywienia. Metody interwencji żywieniowej. Żywienie pozajelitowe i dojelitowe. Wspomaganie żywieniowe. Ocena skuteczności leczenia żywieniowego. Wpływ aktywności fizycznej na metabolizm składników odżywczych. Metody badania stanu odżywienia i sposobu żywienia. Rodzaje, przyczyny i następstwa niedożywienia związanego z chorobą. Otyłość jako forma niedożywienia.
2. Kształcenie w zakresie żywienia kobiet ciężarnych, karmiących i niemowląt
Treści kształcenia: Zapotrzebowanie na makro – i mikroskładniki odżywcze w ciąży i w połogu. Rola kwasu foliowego w zapobieganiu wadom cewy nerwowej u płodu. Wpływ odżywienia na rozwój płodu i późniejszy rozwój dziecka. Stosowanie używek w ciąży. Metabolizm i żywienie w okresie okołoporodowym. Żywienie w okresie karmienia piersią. Przyjmowanie leków w okresie ciąży, połogu i karmienia piersią. Żywienie w powikłaniach ciąży. Znaczenie prawidłowego odżywiania w okresie przed planowaną ciążą. Choroby metaboliczne a ciąża. Niedokrwistość ciężarnych. Karmienie niemowląt – naturalne
i sztuczne. Skład mleka kobiecego. Żywienie wcześniaków i noworodków z niską i bardzo niską urodzeniową masą ciała.
3. Kształcenie w zakresie dietoprofilaktyki i leczenia dietetycznego chorób niezakaźnych i żywieniowo zależnych
Treści kształcenia: Choroby niezakaźne jako przyczyna chorób i zgonów. Wpływ żywienia na występowanie chorób żywieniowo-zależnych i nowotworów. Zespół metaboliczny. Żywienie ekologiczne. Rola włókien pokarmowych w żywieniu. Aktywność fizyczna, a występowanie chorób układu krążenia i metabolicznych. Rola dietetyków w realizacji globalnej strategii Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization – WHO) dotyczącej zapobiegania i zwalczania chorób niezakaźnych.
4. Kształcenie w zakresie fizjologii żywienia człowieka
Treści kształcenia: Podstawy fizjologii klinicznej. Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych – trawienia i wchłaniania składników pokarmowych. Transport metabolitów. Energetyka procesów metabolicznych. Metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów. Wydalanie produktów przemiany materii. Wpływ głodzenia na przebieg procesów metabolicznych.
5. Kształcenie w zakresie zasad i organizacji żywienia zbiorowego i żywienia w szpitalach
Treści kształcenia: Organizacja i ekonomika żywienia zbiorowego z zachowaniem warunków bezpieczeństwa i zasad zdrowego odżywiania. Organizacja żywienia i nadzór sanitarny w zakładach żywienia zbiorowego. Organizacja działalności gastronomicznej. Wymagania zdrowotne dotyczące personelu zakładów zbiorowego żywienia. Organizacja i zasady żywienia w szpitalach. Zespoły leczenia żywieniowego. Ocena i monitorowanie stanu odżywienia chorych przyjmowanych do leczenia szpitalnego. Niedożywienie szpitalne. Żywienie w szpitalach jako element leczenia. Rola dietetyka w rozpoznaniu niedożywienia oraz zapobieganiu i leczeniu niedożywienia szpitalnego.
6. Kształcenie w zakresie edukacji i poradnictwa żywieniowego
Treści kształcenia: Zasady, metody i znaczenie edukacji żywieniowej. Kształtowanie umiejętności przekazywania zdobytej wiedzy w zakresie odżywiania. Profilaktyka i leczenie chorób cywilizacyjnych. Kryteria doboru treści kształcenia. Środki dydaktyczne. Ocena wyników edukacji żywieniowej. Prowadzenie poradnictwa żywieniowego.
7. Kształcenie w zakresie jakości i bezpieczeństwa żywności
Treści kształcenia: Metody oceny jakości żywności. Kontrola żywności. Zasady pobierania i przygotowywania prób do analizy. Metody określania zawartości suchej masy, związków azotowych, cukrowców prostych i złożonych, tłuszczów, popiołu oraz wybranych składników mineralnych i witamin. Substancje antyodżywcze i naturalne substancje toksyczne w produktach żywnościowych. Zagrożenia związane ze stosowaniem substancji dodatkowych. Zanieczyszczenia biologiczne i chemiczne żywności. Następstwa zdrowotne związane z przetwarzaniem żywności.
8. Kształcenie w zakresie produkcji potraw i towaroznawstwa
Treści kształcenia: Technologiczne, ekonomiczne i zdrowotne aspekty produkcji potraw. Wpływ obróbki cieplnej na wartość odżywczą i właściwości organoleptyczne żywności. Dobór metod obróbki cieplnej do cech jakościowych surowców. Kształtowanie cech jakościowych potraw poprzez dobór parametrów cieplnych. Metody rozmrażania potraw, surowców, półproduktów oraz ich wpływ na jakość i wartość odżywczą potraw. Technologia i charakterystyka potraw z warzyw, owoców, drobiu, mięsa zwierząt rzeźnych, ryb i jaj. Skład surowcowy i technologie ciast. Podział i technologia deserów. Momenty newralgiczne w produkcji potraw. Potrawy różnych narodów. Elementy towaroznawstwa.
9. Kształcenie w zakresie przechowalnictwa żywności
Treści kształcenia: Cele i zadania przechowalnictwa żywności. Czynniki limitujące trwałość przechowalniczą. Chłodnictwo. Znaczenie ciągłości łańcucha chłodniczego. Pakowanie aseptyczne. Pakowanie żywności w warunkach próżniowych. Optymalizacja warunków przechowalniczych dla różnych produktów żywnościowych. Wpływ rodzaju i czasu przechowywania na zachowanie jakości żywności. Dodatki przedłużające trwałość żywności i przydatność do spożycia. Środki konserwujące. Potencjalne zagrożenia dla konsumentów. Opakowania żywności. Informacja żywieniowa. Przechowywanie surowca i produktów żywnościowych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Wpływ przechowywania i obróbki na wartość odżywczą żywności.
godziny | ECTS | |
Praktyka w poradni dietetycznej | 70 | 4 |
Praktyka w: szpitalu dziecięcym, na oddziale szpitalnym, w kuchni ogólnej i niemowlęcej, w żłobku, poradni dietetycznej oraz magazynie żywności | 105 | 6 |
Praktyka w szpitalu dla dorosłych na oddziale szpitalnym, w kuchni ogólnej oraz dziale żywienia | 70 | 4 |
Praktyka w domu opieki społecznej | 70 | 4 |
Praktyka w stacji sanitarno-epidemiologicznej | 35 | 2 |
Razem | 350 | 20 |
V. INNE WYMAGANIA
1. Przyjęcie na studia drugiego stopnia wymaga zrealizowania pełnych standardów kształcenia studiów pierwszego stopnia kierunku dietetyka.
2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS.
lista kierunków: