2. Kształcenie w zakresie biologii

Treści kształcenia: Poziomy organizacji życia. Budowa i właściwości materii żywej. Składniki chemiczne żywych układów (węglowodory, cukry, lipidy, białka, kwasy nukleinowe). Procesy chemiczne związane z życiem (oddychanie, fotosynteza). Komórka jako jednostka życia – składniki i struktura komórki. Transport związków przez błony biologiczne. Charakterystyka struktury i funkcji tkanek. Podział komórek – mitoza i mejoza. Rozmnażanie organizmów oraz przemiana pokoleń. Podstawowe mechanizmy dziedziczności. Podstawy systematyki oraz przegląd podstawowych grup taksonomicznych roślin i zwierząt.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: opisu i interpretacji zjawisk zachodzących w przyrodzie ożywionej; interpretacji mechanizmów współzależności i współdziałania procesów biologicznych zachodzących na różnych poziomach organizacji życia; rozpoznawania podstawowych form taksonomicznych z uwzględnieniem ich anatomii, morfologii i ekologii.

3. Kształcenie w zakresie chemii

Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia i prawa chemii. Układ okresowy pierwiastków, konfiguracja elektronowa atomów. Wiązania chemiczne. Budowa cząsteczek. Stechiometria. Charakterystyka związków nieorganicznych, organicznych i kompleksowych. Rodzaje reakcji chemicznych. Fazy gazowa, ciekła i stała. Roztwory – roztwory elektrolitów. Podstawy termodynamiki chemicznej. Równowaga chemiczna – równowagi w roztworach elektrolitów, równowagi kwasowo-zasadowe. Podstawy kinetyki chemicznej. Elektrochemia: potencjał elektrody, ogniwa, elektroliza.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: opisu właściwości pierwiastków i związków chemicznych; opisu podstawowych typów reakcji za pomocą równań; wykonywania obliczeń chemicznych; bezpiecznego postępowanie z chemikaliami.

4. Kształcenie w zakresie fizyki

Treści kształcenia: Podstawowe zjawiska i procesy fizyczne. Podstawy mechaniki klasycznej. Elementy termodynamiki fenomenologicznej. Elementy hydromechaniki. Grawitacja. Elementy akustyki. Elektryczne i magnetyczne właściwości materii. Fale elektromagnetyczne. Elementy optyki falowej i geometrycznej. Podstawy mechaniki kwantowej. Spektroskopia atomowa i molekularna. Elementy fizyki jądrowej.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: pomiaru lub określania podstawowych wielkości fizycznych; rozumienia zjawisk i procesów zachodzących w przyrodzie nieożywionej i ożywionej; wykorzystania praw przyrody w technice i życiu codziennym.

5. Treści kształcenia w zakresie ekologii

Treści kształcenia: Zakres i podstawowe zasady ekologii. Metodyka badań ekologicznych. Podstawowe pojęcia: siedlisko, nisza ekologiczna, środowisko. Formy życiowe, spektra ekologiczne. Struktura i dynamika populacji, biocenoz i ekosystemów. Sukcesja ekologiczna. Czynniki ograniczające w odniesieniu do prawa minimum i tolerancji ekologicznej.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia podstaw i zasad funkcjonowania systemów ekologicznych na poziomie: organizm – środowisko, populacja – środowisko, biocenoza – środowisko; praktycznego korzystania z wiedzy ekologicznej.

6. Kształcenie w zakresie geologii fizycznej

Treści kształcenia: Budowa Ziemi – właściwości fizyczne i skład chemiczny. Tektonika płyt. Procesy endogeniczne: plutonizm, wulkanizm, trzęsienia Ziemi, metamorfizm. Procesy egzogeniczne: wietrzenie, erozja, akumulacja osadów lądowych, sedymentacja morska. Procesy diagenetyczne. Metody geochronologii. Cykle orogeniczne. Wybrane zagadnienia z paleontologii.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia procesów kształtujących wnętrze Ziemi i litosferę; makroskopowego rozpoznawania minerałów skałotwórczych i głównych rodzajów skał magmowych, osadowych i metamorficznych; czytania i interpretacji map geologicznych.

B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH

1. Kształcenie w zakresie oceanografii biologicznej

Treści kształcenia: Oceanografia biologiczna jako nauka – historia rozwoju w kontekście wielkich wypraw. Ogólna charakterystyka oceanu jako środowiska życia – rola i znaczenie wybranych czynników fizycznych, chemicznych i dynamicznych. Interakcje środowisko – organizmy. Biologiczne strefy w morzu – stratyfikacja pionowa i pozioma. Charakterystyka biocenotyczna formacji ekologicznych w morzu (plankton, bentos, nekton). Specyfika funkcjonowania życia w ekstremalnych warunkach – megafauna, zjawisko gigantyzmu, kominy hydrotermalne. Produktywność w morzu: metody pomiaru produkcji pierwotnej i wtórnej, czynniki kształtujące poziom produkcji w Światowym Oceanie. Przepływ energii przez ekosystem: łańcuchy troficzne, produkcja na różnych poziomach troficznych, regionalizacja produktywności. Elementy biogeografii: charakterystyka krain polarnych (arktycznej i antarktycznej), borealnej, notalnej, tropikalnej. Rola i znaczenie organizmów morskich w gospodarce światowej.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia i opisu mechanizmów funkcjonowania życia w morzach i oceanach; określania właściwości podstawowych formacji ekologicznych i ich znaczenia w różnych ekosystemach morskich.

2. Kształcenie w zakresie oceanografii chemicznej

Treści kształcenia: Gęstość, chlorność, zasolenie morza. Drogi migracji związków chemicznych w systemie ocean – ląd – atmosfera. Skład chemiczny wód w różnych regionach oceanicznych. Bałtyk jako największe morze słonawe. Estuaria Morza Bałtyckiego. Specjacja jonów w wodzie morskiej – równowagi jonowe. Stałość składu chemicznego wód morskich. Klasyfikacja pierwiastków w wodzie morskiej. Procesy chemiczne w warstwach granicznych: atmosfera – woda morska, osady – woda naddenna. Rozpuszczalność gazów w wodzie morskiej. Dwutlenek węgla jako podstawa systemu węglanowego oceanów. Pierwiastki potrzebne do życia w morzu – zmienność czasowa i przestrzenna. Warunki tlenowe w morzu. Rozpuszczona i zawieszona materia organiczna w wodzie morskiej. Cykle biogeochemiczne w morzu: węgla, azotu, fosforu, żelaza, manganu, krzemu, siarki i pierwiastków śladowych. Metale biogeniczne i toksyczne. Przyczyny i skutki eutrofizacji. Pierwiastki promieniotwórcze w wodzie morskiej.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: opisu składu chemicznego wód morskich; charakterystyki procesów biogeochemicznych w systemie ląd – morze – atmosfera; oznaczania zasolenia wody morskiej; oznaczania zawartości tlenu oraz pierwiastków biogenicznych rozpuszczonych w morzu; posługiwania się podstawowymi technikami pomiarowymi.

3. Kształcenie w zakresie oceanografii fizycznej

Treści kształcenia: Historia odkryć i badań oceanograficznych. Ziemia jako planeta wód. Zasoby wodne i krążenie wody na Ziemi. Siły motoryczne ruchu wody w przyrodzie. Pola wymiany masy i energii w systemie ocean – atmosfera – ląd. Pola temperatury, zasolenia i gęstości. Okresowe termo-, halo- i piknokliny. Lody na morzach. Falowanie i wahania okresowe wód. Prądy – typy prądów. Ogólny system krążenia wód oceanu. Procesy mieszania wód morskich i wywołane nimi zjawiska. Bilans energii i substancji w oceanie: cieplny, mechaniczny, wodny, soli. Charakterystyki oceanograficzne oceanów i wybranych mórz.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: projektowania i wykonania pomiarów podstawowych wielkości fizycznych określających właściwości fizyczne wody morskiej; wnioskowania o przebiegu i konsekwencjach procesów zachodzących w hydrosferze; rozumienia i opisu nieożywionego środowiska przyrodniczego hydrosfery ze szczególnym uwzględnieniem strefy brzegowej morza.

4. Kształcenie w zakresie geologii morza

Treści kształcenia: Geologiczna historia oceanów w świetle teorii tektoniki globalnej. Geneza i ewolucja wód oceanicznych. Zmiany poziomu i objętości wód w oceanie. Budowa geologiczna, własności geofizyczne i rzeźba głównych elementów strukturalnych dna oceanicznego: szelfu, skłonu kontynentalnego, strefy przejściowej, grzbietów oceanicznych i platformy. Rola procesów endo- i egzogenicznych w kształtowaniu morfologii dna oceanicznego. Dopływ materiału osadowego do mórz i oceanów. Typy osadów morskich i prawidłowości ich przestrzennego rozmieszczenia. Tempo sedymentacji.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia i opisu genezy i ewolucji geologicznej oceanów; rozumienia współczesnych zjawisk i procesów geologicznych w morzu; identyfikacji i charakterystyki facji morskich i środowisk sedymentacyjnych.

5. Kształcenie w zakresie hydrobiologii

Treści kształcenia: Specyfika warunków życia w wodzie. Wpływ czynników fizycznych i edaficznych na zjawiska biotyczne. Biologia organizmów wodnych: pływalność, ruch, opływowy kształt ciała, osmoregulacja i jonoregulacja, przystosowanie anatomiczne do oddychania w wodzie, odżywianie organizmów wodnych, rozmnażanie i rozwój. Formacje ekologiczne. Charakterystyka biologiczna środowiska wodnego: ekosystemu morskiego, jezior, zbiorników zaporowych, stawów, rzek, źródeł i estuariów. Produktywność ekosystemów wodnych – zróżnicowanie siedliskowe. Skład gatunkowy wybranych ekosystemów wodnych. Hydrobiologia stosowana: eutrofizacja, saprobizacja, acydifikacja.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: rozumienia i posługiwania się terminologią i nomenklaturą hydrobiologiczną; opisu i interpretacji współzależności zachodzących między środowiskiem abiotycznym a organizmami występującymi w wodzie; posługiwania się podstawowymi technikami badań środowiskowych; rozpoznawania taksonów zasiedlających środowisko wodne.

6. Kształcenie w zakresie hydrochemii

Treści kształcenia: Charakterystyka fizykochemicznych właściwości wody. Wodór i tlen jako składniki wody. Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności. Układ węglanowy. Twardość i agresywność wody. Sposoby przedstawiania składu chemicznego wody. Substancje nieorganiczne w wodzie i ich przemiany. Substancje organiczne w wodzie i ich przemiany. Klasyfikacja wód gruntowych i powierzchniowych. Migracja zanieczyszczeń w środowisku wodnym. Biochemiczne procesy zużywające tlen – samooczyszczanie.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: opisu fizykochemicznych właściwości wody; opisu substancji zawartych w wodach naturalnych i ich przemian; klasyfikowania wód; określania podstawowych wskaźników fizycznych i chemicznych wody.

7. Kształcenie w zakresie fizyki morza

Treści kształcenia: Ziemia jako układ termodynamiczny. Siły działające na masy wodne i ich ruch. Woda jako ośrodek fizyczny. Struktura wody morskiej. Elementy termodynamiki wody morskiej. Pochłanianie i rozpraszanie światła w wodzie. Molekularna wymiana masy, ciepła i pędu. Bilans cieplny kolumny wodnej. Fale dźwiękowe w morzu – osłabianie natężenia dźwięku w morzu. Akustyczna detekcja obiektów biologicznych w morzu.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: pomiaru, opisu i wnioskowania o właściwościach fizycznych wody morskiej oraz procesach fizycznych – w różnych skalach – zachodzących w środowisku morskim.

8. Kształcenie w zakresie zasad pracy w morzu i strefie brzegowej

Treści kształcenia: Specyfika pracy na morzu. Zasady bezpieczeństwa na statku. Lokalizowanie stacji i profili badawczych. Budowa i zasady stosowania podstawowego sprzętu oceanograficznego. Pobieranie prób i wykonywanie pomiarów.

Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: organizacji i przygotowania badań terenowych; posługiwania się podstawowym sprzętem oceanograficznym.

IV. PRAKTYKI

Praktyki powinny trwać nie krócej niż 3 tygodnie.

Zasady i formę odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie.

V. INNE WYMAGANIA

1.  Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu wychowania fizycznego – w wymiarze 60 godzin, którym można przypisać do 2 punktów ECTS; języków obcych – w wymiarze 120 godzin, którym należy przypisać 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej – w wymiarze 30 godzin, którym należy przypisać 2 punkty ECTS. Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji – powinny stanowić co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych (ECDL – European Computer Driving Licence).

2.  Programy nauczania powinny zawierać treści humanistyczne, z zakresu ekonomii lub inne poszerzające wiedzę humanistyczną w wymiarze nie mniejszym niż 60 godzin, którym przypisać należy nie mniej niż 3 punkty ECTS.

3.  Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.

4.  Kształcenie powinno obejmować wszystkie treści podstawowe oraz wszystkie treści kierunkowe w zakresie: oceanografii biologicznej, oceanografii chemicznej, oceanografii fizycznej, geologii morza oraz zasad pracy w morzu i strefie brzegowej – w minimalnym wymiarze 45 godzin każdy z wymienionych zakresów kształcenia. Programy nauczania powinny uwzględniać dwa spośród zakresów kształcenia: hydrobiologia, hydrochemia, fizyka morza – w minimalnym wymiarze 30 godzin każdy z wybranych zakresów.

5.  Przynajmniej 60% zajęć powinny stanowić seminaria, ćwiczenia audytoryjne, laboratoryjne lub terenowe.

6.  Student otrzymuje 10 punktów ECTS za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeśli przewiduje ją program nauczania).

lista kierunków: